Safiye Ali kimdir?

Google ana sayfasında Safiye Ali'nin 127. yaş günü için hazırlanan doodle hazırladı. Peki, Safiye Ali kimdir? Safiye Ali'nin hayatı hakkında bilgiler sayfamızda...

Google, SAFİYE ALİ ’nin 127.yaş günü için özel doodle hazırladı. Maalesef az kişinin tanıdığı ve Türk kadınının imkanlar dahilinde neler yapabildiğinin en güzel kanıtı olan Safiye Ali yardımseverliği ve özverili çalışmaları ile gelecek nesiller için büyük bir miras bırakmıştır.

Safiye Ali görselini görenler ise Türk tıp tarihinin en önemli şahsiyetlerinden olan Safiye Ali'nin hayatını merak ediyor. 

İşte tıp dünyasında unutulmaz isimlerinden olan Safiye Ali’nin hayatına dair detaylar.

Ömrünün yarısı Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde, diğer yarısı ise genç Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk dönemlerinde geçmiş olan Safiye Ali Almanya’ya giden ilk kadın tıp öğrencilerden biriydi. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kadın doktoru olan Hatice Safiye Ali 2 Şubat 1894 yılında İstanbul’da doğdu.

Babası Sultan Abdülaziz ve II. Abdülhamid’in yaverlerinden Ali Kırat Paşa’dır. Annesi ise Mekke’de 17 sene şeyhülislamlık yapmış olan Şamlı Hacı Emin Paşa’nın kızı Emine Hasene Hanım’dır.Safiye Ali, Ali Kırat Paşa’nın ikinci eşi Emine Hasene Hanım’ın dünyaya getirdiği dört kızın en küçüğüdür.

En büyük ablası Adviye Sargut, Bülent Ecevit’in annesi ressam Nazlı Ecevit’in annesidir.Henüz 16 yaşında iken yedi dil konuşup yazan Safiye Ali küçük yaşlardan itibaren edebiyata, müziğe ve yabancı dile büyük ilgisi oldu. Beşiktaş Rüştiyesi’nde eğitim hayatını sürdürürken Amerikan (İnas) Kız Koleji’nin rüştiye kısmına geçti. 

1916 yılında Amerikan Kız Koleji’ni bitirdi. Dönemin Maarif Nazırı Şükrü Bey’in yardımı ile Almanya Würzburg Üniversitesi’ne gönderildi.Würzburg Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olduktan sonra Türkiye’nin ilk kadın doktoru oldu.

Anne sütünün önemi, çocuk bakımı ve sağlık koruması gibi konularda annelerin farkındalığını arttırmak için Süt Damlası Merkezinde çalıştı.Kadınların siyasi hakları için kampanyalar yürüten Türk Kadınlar Birliği, Safiye Ali’nin çalıştığı bir diğer kurumdu. Aynı zamanda İstanbul Himaye-i Etfal Cemiyeti tarafından kurulan Anneler Birliğinin üyelerinden biriydi. Safiye Ali Viyana, Londra, Bolonya gibi Avrupa şehirlerindeki pek çok kongrede başarılı bir şekilde Türk kadınını temsil etti. 

1923 yılında Cumhuriyet’in ilk kadın doktoru olarak tababat icazetnamesini yani doktorluk yapma belgesini alan Safiye Ali İstanbul Cağaloğlu Nuriosmaniye Caddesinde eşi ile birlikte bir muayenehane açtı.Mesleğini yaparken bir takım zorluklarla karşı karşıya kalan Safiye Ali’ye kadın doktor olduğu için önyargı ile yaklaşılmıştır. Fakat cesaretini kaybetmeyen Safiye Ali kendini tanıtmaya devam etmiş, zamanla kadınların güvenini kazanmış ve muayenehanesi dolup taştı.

İstanbul’da beş yıl doktorluk yaptı ancak karşılıksız olarak anne-çocuk sağlığına yaptığı hizmetler klinik çalışmalarının önüne geçti. Bu dönemde ayrıca Amerikan Koleji bünyesinde açılan ilk kız tıp okulunda jinekoloji ve obstetrik dersleri vererek kızlara tıp eğitimi veren ilk kadın öğretim üyesi olarak tarihe geçti.

1926 yılında merkezin müdürlüğüne getirilen Safiye Ali’ye Semiha Galip ve Leman Hanımlarda yardımcılık yaptı. Safiye Ali göreve geldikten sonra Almanya, İsviçre ve Avusturya gibi ülkelerde kurulan çocuk müzelerini örnek alarak anne ve çocuklar için faydalı olacağını düşündüğü bir çocuk müzesi kurmak için girişimde buldu.

Müzede temizlik malzemeleri, kundak ve kundaklama, inek sütü ile beslenme, emzirme, kilo kontrolü, büyüme izlemi, nazarlıklar, kurşun dökme, mamalar, çiçek aşısı ve çeşitli çocuk hastalıkları ile ilgili istatistikler, grafikler ve resimler yer almaktadır.Safiye Ali bu veriler yardımı ile annelere çocuk sağlığı ile ilgili bilgi verip tavsiyelerde bulunmuştur.

(Yıldırım, 2011:44; Servet-iYabancı dile hakim olması sayesinde Almanca, Fransızca ve İngilizce kitaplardan derleyip Süt Damlası’ndaki deneyimlerini de katarak “Küçük Çocuklar Muayenehanesi ve Süt Damlası” adıyla bir kitap da yazan Safiye Ali bu kitabı, eserin hazırlanması konusunda kendisini teşvik eden Besim Ömer Paşaya ithaf etti.Safiye Ali ayrıca sütten kesilmiş 1 yaş sonrası hasta ve zayıf çocukların bakımı ile ilgilenmek üzere Hilal-i Ahmer Hanımlar Merkezi Küçük Çocuklar Muayenehanesi'ni kurdu.

Safiye Ali, mesleki çalışmalarının yanı sıra İstanbul'da başlayan feminist harekete katıldı ve Türk Kadınlar Birliği’nin Sıhhiye Komisyonu başkanlığını üstlenerek fuhuşla mücadele için çalıştı.Kanser teşhisi konulması üzerine Türkiye'den ayrılarak Almanya'ya yerleşti. II. Dünya Savaşı yıllarında sağlığı elverdiği sürece mesleğini sürdürdü. 5 Temmuz 1952'de Dortmund’da hayatını kaybetti.

Bir yanıt yazın